Jainizm (Cainizm, Caynizm, Jain Dharma)

Jainizm, Hindistan’da azınlık olsa da ABD, Afrika ve Avrupa’da büyümeye devam eden topluluklar halinde varlığını sürdürüyor. Ruhani özgürlük ve kurtuluş kavramları temelinde kurulmuştur ve tüm canlıların eşit olduğunu savunmaktadır. Oldukça net bir şekilde şiddet karşıtlığını savunur.

Milattan önce 500 yıllarında Hindistan’da kurulan bu din, Nataputta Vardamana’yı kurucu olarak kabul eder. En yaygın kabul gören kutsal metinleri, Jain Agamaları Sidantalar’dır. Bu metinler dışında da bu dinle ilgili çeşitli metinler bulunabilir. 

Jainizm, mükemmel bir varlık olan insandan daha yüce herhangi bir başka varlığı kabul etmez. Bu bakımdan hiçbir canlı ölümlü değildir. Hiçbirinin başlangıcı ya da sonu yoktur. Bu düşünceyle varlıkları üçe ayırır: Henüz gelişmemiş olanlar; gelişme yolunda olanlar ve tekrar doğuş sürecinden kurtulup özgür hale gelenler. Jainizmde Tanrı denildiğinde kast edilen, insan ruhunun değişmez özellikleridir. Bu özellikler arasında Sonsuz Bilgi, Feraset, Şuur ve Mutluluk sayılabilir. Bu açıdan bakıldığında diğer pek çok dinin aksine jainizmde herhangi bir yaratıcı, üst varlık yoktur. 

Bu dindeki en yüksek ideal, her varlığa eşit saygı ve şefkat göstermektir. Bu amaçla katı vejetaryen kurallarını, çileciliği, kendini savunurken bile şiddet uygulamamayı ve savaşa karşı olmayı savunur. Jainizmdeki vejetaryenlik klasik olandan biraz farklıdır. Zira bu dinde gereksiz şiddet veya zulüm ile elde edilen her türlü gıda yenilmez. Örneğin, kök sebzeler gereksiz yere canlılığın yok edildiği gerekçesiyle Jainizmde yenmez. Zira kök sebzeler yenildiğinde tüm bitki öldürülmüş olur. Ancak bir elma yenildiğinde ağacı öldürmüş olmazsınız. Ayrıca olabildiğince soğan veya sarımsak da yememeye gayret ederler. Zira bu yiyeceklerin nefret, kıskançlık, öfke gibi duygular uyandırdığına inanırlar. 

Bunların yanında sıkı bir mensup, gün batımının ardından yemez, içmez veya seyahat etmez. Hint dinleri arasında yer alan Jainizm’in günümüzde tüm dünyada toplam 8-12 milyon civarında mensubu olduğu tahmin edilmektedir.